Forex Kütüphanesi - Yatırımınızı Yönlendirin!

Forex ve Forex Piyasası

Foreign Exchange'in (yabancı para takası) kısaltması olan FX ya da Forex, global çapta işlem yapma olanağını kaldıraçlı olarak sunabilen, farklı ülke para birimlerinin görece değerlerinin alınıp satıldığı tezgahüstü bir finans piyasasıdır."

Yüksek likiditeyi, kaldıraçlı alım satım imkanıyla düşük maliyetlere sunan Forex piyasası dünyanın en hacimli piyasası haline gelmiştir. Likit bir piyasa olma özelliği nedeniyle, bireysel yatırımcılardan merkez bankaları ve kurumsal yatırımcılara kadar geniş bir yatırımcı kitlesi bulunmaktadır.

Yüksek hacim ve likiditenin sonucu manipülasyonun son derece sınırlı olduğu Forex piyasası, bireysel yatırımcıların güvenle işlem yapabileceği ve online erişim ile kolaylıkla ulaşabileceği bir piyasadır.

Forex piyasası, yatırımcılarına USD, EUR, GBP, CHF, JPY gibi majör para birimlerinin yanında AUD, CAD gibi kolay ulaşılamayacak döviz çiftlerinde, Altın, Gümüş gibi değerli metallerde ve petrolde haftanın 5 günü 24 saat işlem yapma olanağı sağlamaktadır.

Türkiye'de kaldıraçlı alım-satım işlemleri:

Forex işlemleri, 27.08.2011 tarihli ve 28038 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) Seri:V, No:125 sayılı "Kaldıraçlı Alım Satım İşlemleri ve Bu İşlemleri Gerçekleştirebilecek Kurumlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ" ile SPK mevzuatı kapsamına alınarak yasal bir çerçeveye alınmıştır. Tebliğ ile bu işlemlere aracılık edebilecek kuruluşların sahip olması gereken özellikler, hizmet çeşitleri, yapılacak işlemlerin özellikleri, vb. konular belirli bir yasal mevzuata bağlanmıştır.

Sermaye Piyasası Mevzuatında 10.02.2017 tarihinde yapılan değişiklikler nedeniyle Türkiye’de Forex işlemlerinde kaldıraç oranı 1:10 olarak düzenlenmiş ve minimum teminat tutarı 50.000TL (muadil döviz tutarı) olarak belirlenmiştir.

Temel Kavramlar

Parite: Bir para biriminin diğer bir para birimi karşısındaki değerini ifade etmektedir. Forex piyasalarında çok sayıda parite (döviz çifti) işlem görmektedir. Likiditesi en yüksek ve en aktif pariteler genellikle USD para birimiyle işlem gören EURUSD, GBPUSD, USDJPY, USDCHF pariteleridir.

Örnek: EURUSD paritesinin fiyatı 1,3850 iken; 1 EUR = 1,3850 USD değerindedir.

Pip: Bir döviz çiftindeki mümkün olan en küçük değişime "pip" (Price Interest Point) denir. Paritelerin çoğunda 1 pip, fiyatın 1/10.000'i dir.

Örnek: EURUSD paritesinin piyasa fiyatı 1,3853'ye eşit olduğunda, pip değeri 1,3853 piyasa fiyatının son basamağı olan 3'e eşittir.

Spread: Herhangi bir finansal enstrümanın alış ve satış fiyatları arasındaki farktır.

Örnek: EURUSD paritesinde alış fiyatı 1,3850, satış fiyatı 1,3853 iken, spread 3 pips'e eşittir.

1,3853[satış fiyatı] - 1,3850[alış fiyatı] = 0,0003

Baz Döviz & Karşıt Döviz: Bir paritede (döviz çiftinde) ilk para birimi "Baz Döviz" iken, ikinci para birimi "Karşıt Döviz" dir.

Örnek: EURUSD paritesinde baz döviz euro (EUR), karşıt döviz ise ABD Doları'dır (USD). ABD Doları çoğunlukla baz döviz olarak işlem görmektedir.

Lot (Hacim): Forex piyasalarında işlem birimi olarak "Lot" kullanılır. 1 lotun büyüklüğü birçok parite için 100.000 birim iken, "Mini Lot" 0,1 lot büyüklüğündedir ve 10.000 birimi ifade eder.

Uzun & Kısa Pozisyon: Döviz kurlarında ilk kur "Baz Döviz", ikinci kur ise "Karşıt Döviz" olarak adlandırılmaktadır. Bir döviz çiftinin, baz kurun karşıt kur karşısında değer kazanacağı düşünülerek alınmasına "Uzun Pozisyon", karşıt para biriminin değer kazanacağını düşünülerek baz kurun satılmasına ise "Kısa Pozisyon" denir.

Kaldıraç: Sahip olunan teminatın üzerinde büyüklükte ve hacimli pozisyon alınmasını sağlayan orandır. Aşağıdaki örnekte 1:10 kaldıraç oranı sayesinde 13800 USD teminat ile 138,000 USD'lik pozisyon alınabilmiştir. Yasal mevzuat, kullanılabilir en yüksek kaldıraç oranını 1:10 olarak belirlemiştir.

Örnek: Piyasa fiyatı 1.3800 olduğu anda EURUSD paritesinde 1:10 kaldıraç ile 1 lot alım/satım işlemi yapıldığında; 1.3800 [EUR/USD piyasa fiyatı] x 100.000 [1 lot] / 10 [kaldıraç oranı] = 13800 USD teminat gerekmektedir.

1 lot = 100.000 Euro değerindedir.

Marjin(Teminat): Herhangi bir forex işlemi yapmak için hesabınızda bulunması gereken minumum bakiyedir. Minimum teminat miktarı, işlem yapılacak ürünün kaldıraç oranına, cinsine ve miktarına göre değişmektedir.

Swap (Rollover): Forex işlemlerinde gün sonunda kapatılmayıp ertesi güne taşınan pozisyonlara para birimleri arasındaki faiz farklarının yansıtıldığı taşıma maliyetidir. Her para birimi bir faiz oranına sahiptir ve forex işlemleri döviz çiftlerine dayandığı için; her işlem iki farklı para birimini ve dolayısıyla da iki farklı faiz oranını içermektedir. Alınan dövizin faiz oranı satılan dövizin faiz oranından yüksek ise pozitif swap kazanılır. Tersi durumda ise, swap maliyeti hesaba negatif değer olarak yansıtılır.

Örnek: EURUSD paritesinde uzun (alış) pozisyon alındığında, EUR alınıp, USD satılmaktadır. EUR faiz oranı 2.00%, USD faiz oranı 1.00% iken, daha yüksek faizli döviz alındığından, pozitif swap kazanılmaktadır.

Avantajlar ve Riskler

Tüm finansal işlemlerde olduğu gibi forex işlemlerinin de avantaj ve riskleri bulunmaktadır. Yatırımcıların avantajları kullanırken, risklere karşı dikkatli olmaları gerekmektedir.

Forex Piyasası'nın Avantajları:

Likidite: Günlük 4 trilyon $'a yakın işlem hacmi ile manipülasyon imkanın zayıf olduğu dünyanın en likit piyasasında işlem olanağı

Kaldıraç Kullanımı: 1:10'a kadar kaldıraç imkanı sayesinde 10000 USD teminat ile 100.000 USD'lik işlem yapma olanağı

Ürün Çeşitliliği: Şeffaf bir piyasada, birçok döviz çifti ve emtiada işlem imkanı

Kolay Ulaşım: Aracılara gerek kalmadan, internet erişimi olan her yerde 5 gün 24 saat işlem imkanı

Düşük İşlem Masrafı:Yüksek hacim ve likidite nedeniyle düşük alış-satış fiyat farklarıyla (spread) komisyonsuz işlem yapma olanağı

Çift Yönlü İşlem: Fiyatların sadece yükselişi sırasında değil, düşüşü sırasında da kısa pozisyon ile kazanç sağlama imkanı

Forex Piyasası'nın Riskleri:

Kaldıraçlı alım satım işlemleri çok riskli işlemlerdir. Kaldıraçlı alım satım işlemleri sonucunda kar elde edebileceğiniz gibi zarar riskiniz de bulunmaktadır. Bu nedenle işlem yapmaya karar vermeden önce, karşılaşabileceğiniz riskleri anlamanız ve kısıtlarınızı dikkate alarak karar vermeniz gerekmektedir.

Yüksek Oynaklık (Volatilite):
Forex piyasası hızlı fiyat değişimlerinin yaşandığı, ekonomik ve siyasi gelişmelere anında reaksiyon gösteren bir piyasadır. Bu nedenle, kısa süre içerisinde büyük fiyat değişiklikleri yaşanabileceği göz önünde bulundurularak işlem yapılmadır.

Yüksek Kaldıraç Kullanımı:1:10'a kadar varan kaldıraç oranları sayesinde yatırılan teminatlardan daha büyük pozisyon alma imkanını sunan forex piyasası, yüksek kaldıraç kullanımı sebebi ile kısa zamanda ciddi zararlara yol açabilir.

Uzun İşlem Saatleri: Forex piyasası 5 gün 24 saat açık bir piyasadır. Ani fiyat değişimlerinin yaşanabildiği ve gelişmelere oldukça duyarlı bir piyasa olduğundan, sürekli takip gerektirir. Yatırımcılar, piyasayı takip etmedikleri zamanlarda açık pozisyon taşıyorlarsa ciddi kayıplar yaşayabilirler.

 

Gerçek Hesap