Kaldıraç Nedir?

  • 12.06.2023 00:00:00 / Osmanlı Menkul Döviz Yazarı

Finansal piyasalarda daha az sermayeyle daha büyük hacimli işlemler yapılmasına imkan sağlayan sisteme kaldıraç denir.

Başka bir deyişle daha az para yatırarak, daha büyük pozisyonlar açma imkanı tanıyan sistemdir.

Kaldıraç yüksek risk almak isteyen yatırımcıların işlemleri sonucunda, kısa süre içerisinde yüksek getiri imkanı oluştursa da aynı ölçüde yüksek risk oluşturduğundan dolayı dikkatli kullanılması gereken bir özelliktir.
Risk getiri ile doğru orantılıdır.  Kaldıraç oranı ne kadar yüksek ise o kadar risk almış, aynı oranda o kadar yüksek getiri veya kayıp ile karşılaşmış olursunuz.

Finansal piyasalarda kaldıraç ana sermayeye ek olarak ödünç alınan kaynaklarla yatırım yapmak olarak tanımlanır. Diğer bir deyişle yatırım yaparken belli bir miktar borç alma eylemidir.
Kaldıraç yatırımcılar ve şirketler tarafından bir yatırım stratejisi olarak kullanılmaktadır.

Finansal piyasalarda yer alan ve çeşitli şekillerde hesaplanan kaldıraç oranı bir şirketin varlıklarının nasıl finanse edildiğini ve borçlarını ödeme kabiliyetini gösterir.

Kaldıraç ayrıca yatırımcılara çeşitli finansal piyasalarda, döviz, altın ve türev araçlara yatırım yapmak amacıyla borçlanması anlamına da gelir.

Kaldıraç etkisi, küçük miktardaki yatırımların yanına borç alarak, yüksek hacimli işlemler gerçekleştirilmesidir. Kaldıraç etkisi sayesinde, sermaye 10 veya 100e katlanarak büyüyebilir ve yüksek hacimli işlemler yapılabilir.

Kaldıraçlı alım satım yapılabilen piyasalar ; VİOP, Forex, Varant, Opsiyon, Kripto vb piyasalardır.

Forex piyasasısındaki kaldıraç oranı, ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir. Türkiye’den yapılan Forex işlemlerinde kaldıraç oranı Sermaye Piyasası Kanunu’nda (SPK) en fazla 1:10 olarak belirlenmiştir.

VİOP Tarafında kaldıraç oranı üründen ürüne farklılık göstermekte olup 1:10 ile 1:20 arasında değişiklik göstermektedir.

Kaldıraç oranı hesaplamanın formülü aşağıdaki gibidir.

Kaldıraç Oranı = Pozisyon büyüklüğü / Teminat Tutarı

Pozisyon Büyüklüğü= Birim Fiyat x Miktar


Örnek verecek olursak ; kaldıracın 1 e 10 olduğunu varsayarsak 10000 dolarlık bir işlem yapmak için yatırmamız gereken tutar 1000 dolardır.

10000/1000=  kaldıraç oranı 10 çıkmaktadır.
 

Forex piyasalarında kaldıracın özellikleri aşağıdaki gibidir;

1- Kaldıraç kullanımı için  maliyeti bulunmamaktadır.

2- 10.02.2017 itibariyle Sermaye Piyasa Kurulunca maksimum kaldıraç oranı 1:10 olarak belirlenmiştir.

3-Kaldıraç kar veya zararı etkileyen bir özellik değildir.

4-Kaldıraç oranı düştükçe yatırılacak teminat oranı yükselmektedir.

5-Kaldıraç oranı , ana paranın üzerinde katları kaldıraç oranı kadar işlem yapma imkanı sağlar.

6-Yatırımcılar Kaldıraç sayesinde küçük teminatlarla büyük işlemler yapabilir.

7-Kaldıraç oranının artması , riski artırır.

8- Kaldıraç oranının artması yatırılması gereken teminat miktarını azaltır.


Siz de yatırımlarınızı Forex'e yönlendirebilirsiniz. Denemek için tıklayınız.

Diğer Yazılar