Haberler

Japonya'da reel ücretlerdeki düşüşün sürmesi Japonya Merkez Bankasını (BoJ) enflasyon-resesyon ikileminde bırakıyor.

Japonya’da ücret artışları son dönemde ülke ekonomisinin gündeminin merkezine yerleşti. Enflasyonist baskılarla mücadeleye devam edilirken reel ücretlerdeki artış 9 aydır negatif seyrediyor.

Ücret artışlarının enflasyondan arındırılmış halini gösteren reel ücretler, hızlanan fiyat artışlarının gerisinde kalırken bu durum hanehalkının alım gücünü zayıflatıyor. Ülkede enflasyonun yeniden ivme kazanması, maaş artışlarının yetersiz kalmasına yol açarak iç talebin ana taşıyıcısı konumundaki hanehalkı bütçesi üzerinde baskı oluşturdu.

Ülkede bir taraftan enflasyonist baskılar devam ederken diğer taraftan reel ücretlerdeki düşüş iç talebi baskılıyor. Söz konusu gelişmelerin Japonya Merkez Bankasını (BoJ) enflasyon-resesyon ikilemine sürüklemesinden endişe ediliyor.

Asya Piyasaları Analisti Sadi Kaymaz, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, "Ücret cephesi Japonya para politikasında en belirleyici faktör haline gelmiş durumda. Faiz artırımlarının zamanlaması da büyük ölçüde bu cephede yaşanacak gelişmelere bağlı olacak." dedi.

Japonya'da nominal ücret görüşmelerinden zaman zaman yüzde 5'i aşan ücret zamları çıktığını belirten Kaymaz, söz konusu artışların 1980'lerden sonra çoğunlukla yavaşlayan ücretler dikkate alındığında çarpıcı görülebileceğini kaydetti.

Kaymaz, konuyu makro çerçevede ele almak gerekirse ortalama nominal ücretlerdeki artışın yüzde 1,9'a tırmandığını ancak Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 3'ü aştığı hesaba katıldığında, reel ücretlerin negatif tarafta kaldığını belirtti.

- "Reel ücretler yüzde 1,4 geriledi"

Bugün yayımlanan verilerde reel ücretlerin eylülde yıllık bazda yüzde 1,4 azaldığını vurgulayan Kaymaz, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Enflasyon eylül ayında yüzde 3,4'e kadar tırmanmıştı. Bu bağlamda reel ücretlerde düşüş serisi de 9 aya uzadı. Reel ücretlerdeki negatif seyrin hanehalkının alım gücünü azalttığına özellikle dikkati çekmek isterim. Pirinç fiyatlarının neredeyse katlandığı, gıda fiyatlarının yüzde 7-8 artış kaydettiği bir dönemde harcanabilir gelir azalıyor. Japonya gibi gelişmiş ve zengin bir ekonomide geçim sıkıntısı ve hayat pahalılığı kamuoyu gündeminin başında yer alıyor. Tüketim ve talep üzerinde de genel manada baskı oluşuyor."

- "BoJ üyeleri enflasyonu kalıcı kılmayı, yüzde 2 düzeyinde sürdürülebilir hale getirmeyi hedefliyor"

Sadi Kaymaz, Japonya'nın 1990'ların başında patlayan varlık balonları sonrasında deflasyona sürüklendiğini ve buradan kurtulmaya çalıştığını söyleyerek, özellikle son 10 yılda ülkenin parasal ve mali genişlemeyle enflasyon yaratmaya gayret ettiğini kaydetti.

Japonya'nın mevcut dönemde hedeflediği enflasyonu büyük ölçüde yakaladığını bildiren Kaymaz, "Fakat BoJ üyeleri enflasyonu kalıcı kılmayı, yüzde 2 düzeyinde sürdürülebilir hale getirmeyi hedefliyor. Bu nedenle beklentilere önem veriyor ve reel ücret artışlarını enflasyonun ana payandası görüyor. O çerçevede ana payandayı güçlü tutmak amacı taşıyor." dedi.

Kaymaz, Japonya'nın göreve yeni gelen başbakanı Sanae Takaichi'nin de bu çerçevede Japonya'da 2022'de suikast sonucu hayatını kaybeden eski Başbakan Abe Şinzo'nun geleneğinden geldiğini belirtmekte fayda gördüğünü dile getirdi.

Takaichi'nin geçmiş konuşmalarında ücret artışlarıyla desteklenen sürdürülebilir enflasyon kavramına özellikle dikkati çektiğini belirten Kaymaz, yeni Başbakanın mali genişleme yoluyla büyümeyi canlandırmayı savunduğunu aktardı.

Kaymaz, bahsedilen gelişmelere yönelik BoJ'un tutumuna ilişkin de değerlendirmede bulundu.

BoJ'un ücret dinamiklerini yakından izlediğini ve büyük önem atfettiğini ifade eden Kaymaz, "Daha yerinde bir ifadeyle, para politikasının temel belirleyicileri arasında görüyor. Kalıcı enflasyon için bir nevi ücret-fiyat sarmalı yaratmaya çalışıyor. Raporlarında bunu sık sık vurguluyor." diye konuştu.

BoJ'un 30 Ekim'deki son toplantısında politika faizini değiştirmediğini ancak karar metninde ve sonraki açıklamalarda "ücret ve fiyat gelişmelerini biraz daha yakından incelemek için zamana ihtiyaç duyduklarını" belirttiğine atıfta bulunan Kaymaz, BoJ yetkililerinin tarife gerilimi ve jeopolitik risklere de bu bakımdan önem verdiğini söyledi.

Kaymaz, "BoJ neticede halkın alım gücündeki düşmenin enflasyon cephesinde kazanımları eninde sonunda tehlikeye atacağından endişe ediyor. Bu yüzden açıklamalarda ve raporlarda 'ücret-fiyat hareketlerinin uyum içinde kademeli şekilde yükseldiğinden emin olmak istiyoruz' ifadesini sık sık görüyoruz." dedi.

- "Ücret cephesi Japonya para politikasında en belirleyici faktör haline gelmiş durumda"

Asya Piyasaları Analisti Kaymaz , BoJ Başkanı Kazuo Ueda'nın, göreve geldiği 2023 yılından bu yana ücret artışları konusunu para politikası tartışmalarının merkezine koyduğunu belirtti.

Ueda'nın son aylarda yaptığı açıklamalarda, ücretlerdeki eğilimin kalıcılığını doğrulamadan para politikasında acele bir sıkılaşmaya gitmeyeceklerini net bir dille ifade ettiğine dikkati çeken Kaymaz, şu değerlendirmeleri yaptı:

"Ueda, geçen hafta düzenlediği son basın toplantısında da ücret ve fiyatların birlikte kademeli olarak yükselmeye devam edip etmediğini teyit etmek istediklerini bir kez daha vurguladı. Özellikle 2026 yılı için ücret trendinin faiz artış zamanlamasında en kritik faktör olacağını kaydetti. Ueda’nın sıkça altını çizdiği bir diğer nokta, yüksek enflasyon karşısında hanehalkının zorlandığı. Temel gıda fiyatlarındaki hızlı artışların tüketicilerin alım gücünü ve güvenini sarstığını ancak ücretlerin de kademeli de olsa yükseldiğini söylüyor. Ueda, 'Ücretler ılımlı şekilde artsa da yüksek fiyatlar özellikle gıda alanında hanelere yük bindiriyor' derken, tüketici harcamalarının şu ana dek dirençli kaldığını fakat geleceğinin büyük ölçüde gelecek yılki ücret artışlarına bağlı olacağını dile getirdi. Ücret cephesi Japonya para politikasında en belirleyici faktör haline gelmiş durumda. Faiz artırımlarının zamanlaması da büyük ölçüde bu cephede yaşanacak gelişmelere bağlı."

Kaynak : Anadolu Ajansı

Japon hükümetini oluşturan koalisyodan bir üyeye göre, hükümetin şirketleri daha fazla yatırım yapmaya çağırdığı bir dönemde Japonya Merkez Bankası'nın (BoJ) faiz artırması, politika konusunda karmaşık bir mesaj gönderebilir.

 Japonya Yenilik Partisi (JIP) eş lideri Fumitake Fujita, borçlanma maliyetlerindeki bir artışa atıfta bulunarak, "Özel sektörde daha fazla yatırım çağrısı yaptığımız bir noktadayız ve böyle bir hamle çelişkili bir önlem gibi görünebilir. Temel duruşumuz, zamanlama konusunda tedbirli olunması gerektiğidir" edi.

 Yeni koalisyon, hükümetin mali konsolidasyondan ziyade ekonomik büyümeye daha fazla odaklanma duruşunda bir değişimi temsil ediyor. Fujita, iş yatırımlarını ve daha yüksek ücretleri teşvik etme çabalarını baltalayarak büyümeye fren yapabilecek faiz artışları konusunda endişe dile getirdi.

"Reel ekonomiye daha fazla odaklandığımız bir aşamadayız" diyen Fujita, nominal ücretlerin enflasyon seviyeleriyle eşleşmeye yaklaştığını ve işletmelerin daha iyi durumda olduğunu da söyledi. "Sonuçta büyük etkisi olan bir para politikası yürütme aşamasında değiliz."

Yine de Fujita, "uygun" zamanlarda kademeli artışları düşünmek için alan olduğunu söyledi, ancak bir sonraki faiz artışının ne zaman yapılması gerektiğini düşündüğünü belirtmedi.

Goldman Sachs, Japon yeninin dolar karşısında son zamanlarda 155 yen seviyesine doğru gerilemesine rağmen Japonya'nın dövize müdahale riskinin düşük olduğunu ve geleneksel harekete geçme kriterlerinin henüz ortaya çıkmadığını savundu.

Stratejist Karen Reichgott Fishman, yenin özellikle zayıf seviyelerde görünmediğini ve son dönemdeki değer kayıplarının spekülatif fazladan değil Japonya'nın bütçe risk priminin yeniden fiyatlanması ve Japonya Merkez Bankası politika beklentilerinin değişmesinden kaynaklandığını yazdı.

Japonya Maliye Bakanlığı'nın elinde müdahale için uygun 270 milyar dolar bulunmaya devam ettiğini ve bunun 2022 ve 2024'te görülen operasyonların ölçeğine ulaşmaya müsait olduğunu belirten Fishman, ancak yetkililerin volatilite hızla artmadığı veya piyasa hareketlerinin düzensiz hale gelmediği sürece hareke geçmelerinin beklenmediğini ekledi.

Japonya Maliye Bakanı Satsuki Katayama, yenin son sekiz ayın en düşük seviyelerine ulaşması nedeniyle, hükümetin döviz hareketlerini yüksek bir aciliyet duygusuyla izlemeye devam edeceğini yineledi.
 Katayama, "Önceki basın toplantısında (Cuma günü), o iki gündeki gelişmeleri gözlemledikten sonra görüşlerimi güçlü bir şekilde ifade ettim. Bu noktada duruşum tamamen değişmedi. Tıpkı o zaman söylediğim gibi, tek taraflı ve hızlı hareketler gördüğümüz için, durumu yüksek bir aciliyet seviyesiyle izlemeye devam ediyoruz" dedi.
 Yen, Salı günü erken saatlerde Asya'daki işlemlerde dolar karşısında 154,47 seviyesine dokunarak Şubat ortasından bu yana en düşük seviyesine geriledi ve piyasada potansiyel müdahale konusunda bazı tedirginliklere yol açtı.
 

Japonya Maliye Bakanı Satsuki Katayama, yenin dokuz ayın en düşük seviyesinde bulunması nedeniyle hükümetin döviz hareketlerini "yüksek bir aciliyet duygusuyla" izlediğini söyledi.

 Katayama, "Son zamanlarda tek yönlü, hızlı hareketler görüyoruz, Hükümet, spekülatörlerin yönlendirdiği hareketler de dahil olmak üzere, döviz piyasasındaki aşırı dalgalanmaları ve düzensiz hareketleri yüksek bir aciliyet duygusuyla izliyor" dedi.

 Yen, Perşembe günü ABD doları karşısında 154.45 seviyesine dokunarak Şubat ortasından bu yana en zayıf seviyesine ulaştı. Bu durum, Japonya Merkez Bankası'nın (BOJ) politika toplantısından yatırımcıların beklediğinden daha az şahin bir tonla çıkmasının ve ABD Merkez Bankası Başkanı Jerome Powell'ın Aralık ayında faiz indiriminin garanti olmadığını söylemesiyle doların güçlenmesinin ardından gerçekleşti.

 Merkez bankasının Perşembe günkü faiz oranını sabit tutma kararına dair ise Katayama, kararın "mevcut koşullar ışığında son derece makul" olduğunu söyledi.

 ABD Hazine Bakanı Scott Bessent'in, Japon hükümetinin merkez bankasına faiz oranlarını yükseltme alanı tanıması gerektiği yönündeki X gönderisi hakkındaki yorumuna gelince, Katayama, Bessent'in "bizim kendimizin yapabileceğimiz şeylerin ötesinde hiçbir şey söylemediğini" belirtti.

"Bakan Bessent, Japonya'nın sistemlerine iyi aşina olan biridir," diyerek, merkez bankasının bağımsız olduğunu ve para politikasını ayarlama araçlarıyla görevlendirildiğini işaret etti.

 Katayama, "Yaklaşık iki hafta önce, BOJ Başkanı (Kazuo) Ueda ile görüş alışverişinde bulundu, bu yüzden sanırım Başkan Ueda'nın duruşunu anlamış ve muhtemelen BOJ'un bu sefer harekete geçmeyeceğini tahmin etmişti" dedi.

USDJPY paritesi, Japonya’dan gelen ekonomik verilerin ardından sınırlı bir geri çekilme yaşasa da genel olarak yukarı yönlü trendini koruyor. Tokyo çekirdek TÜFE’nin yıllık bazda %2,8’e yükselmesi, enflasyonun hedefin üzerinde seyrettiğini ve BoJ’un gevşek para politikasını sürdürmekte zorlanabileceğini gösterdi. Öte yandan, sanayi üretiminde %2,2’lik güçlü artış ekonomik aktivitenin toparlandığına işaret ederken, işsizlik oranının %2,6 seviyesinde sabit kalması istihdam piyasasının dirençli olduğunu ortaya koydu.

Teknik açıdan parite 153,27 seviyesindeki Fibonacci 0.0 desteğinin hemen üzerinde işlem görüyor. Fiyat, 14 günlük hareketli ortalama (151,69) üzerinde tutunmayı sürdürürken, RSI 65 seviyesinde ve Stokastik göstergesi aşırı alım bölgesine yakın. Golden Cross sonrası gelen bu yükseliş ivmesinin etkisiyle kısa vadede 155- 156 direnç aralığının test edilme potansiyeli bulunuyor.

Destekler: 153.270 - 151.695 - 150.715

Dirençler: 155.090 - 155.830 - 157.400

 Ikon Menkul
 ikonmenkul.com.tr

***
                        Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.